VERSLAG REIS NAAR DE DEM. REP. KONGO, juli/augustus 2017 van Bram Krol

 

Een zware reis naar moeilijk bereikbare gebieden over eigenlijk onbegaanbare wegen. Slapen met 17 á 20 man in ons team in soms één huisje. Gebrek aan privacy, geen hygiëne, soms nauwelijks een gelegenheid om je te wassen, soms gebrek aan water, eenzijdige en armelijke voeding, slechte bedden of (ook vaak) slapen op de grond. Maar een groot enthousiasme onder de bevolking, die zelden iemand op bezoek krijgt. Nu kwam er een muziekgroep, geluidsversterking, films en een buitenlandse spreker. Dat schiep een enorme openheid voor het Evangelie. De grote nadruk lag deze reis op evangelisatie, aangevuld met een gemeentegroei-conferentie.

            Ik tobde in het begin wat met mijn gezondheid en een grote zweer, meegenomen uit Ivoorkust. Eerst een nacht slapen op de vloer van het vliegveld in Parijs (zo spaarde ik meer dan 300 euro uit). Tijdens de reis hebben we in de meest onhygiënische omstandigheden geleefd. Eens weigerde ik een té vies matras en sliep op een plank. Ook nog eens met de motor over de kop geslagen – en me flink bezeerd. Langzamerhand pas hervond ik mijn energie…

 

Evangelisatie in zes plaatsen

De reis bestond uit twee delen. Eerst werkten we in drie plaatsen ten zuid-westen van Kikwit (de woonplaats van onze directeur-Afrika: ds. Luswa Kasese, Bernardin) in het ‘territoire’ Gungu. Het betrof de plaatsen Mukedi, Kalemi en Lac Matshi, voornamelijk bevolkt door de Pende-stam. De tweede reeks betrof de dorpen Bwala-Yulu, Mokamo en Kitoy, in het territoire Masi-Manimba, ten oosten van die stad. Daar woont een gemengde bevolking, die ook een dialect van het Kikongo spreekt. Globaal ligt de eerste streek 575 km. ten zuid-zuioosten van Kinshasa en de tweede 400 km. ten zuidoosten van de hoofdstad. We reisden met een muziekteam van de kerk van ds. Luswa. Naast hem was er nog een tweede spreker uit Kongo, ds. Richard Mayoko uit Masi-Manimba. De evangelisatiebijeenkomsten sprak ik, op één keer na. De mensen vonden het zo belangrijk dat er een blanke op bezoek kwam, dat ik wel moest (en wilde) spreken. Maar de oproep om tot Christus te komen werd door Luswa of Richard gedaan. In totaal gaven 2262 mensen te kennen die stap te willen zetten. In enkele plaatsen lukte het ons om alvast enige nazorg op te zetten (6 groepen in totaal), een zwak punt van de kerken. De andere plaatsen zullen volgen, wanneer over 4 á 6 weken Richard en Luswa teruggaan naar al deze plaatsen om trainingen te geven voor nazorgers.

 

Gemeentegroeiconferenties

De conferenties werden als heel bijzonder ervaren. De meeste deelnemers (ook predikanten) hebben weinig tot geen formele vorming gevolgd. 490 mensen namen eraan deel, onder wie 90 predikanten; sommigen kwamen van heel ver, wel van een afstand van 80 km. Op de lange termijn hebben deze conferenties een diepgaande invloed. Nog maanden wordt erover doorgepraat en worden aanpassingen in het kerkelijke werk gemaakt. Alle deelnemers ontvingen een gratis brochure over Gemeentegroei (in het Kikongo). In elke plaats lieten we een actief interkerkelijk predikantencomité achter. In één plaats deden de Kimbanguïsten mee (een oorspronkelijk christelijke Afrikaanse sekte) en in een andere de Branhamisten, ook nogal sektarisch. Het is onze ervaring dat dergelijke gemeenschappen een grote verandering kunnen doormaken.

 

Evangelisatie

De kleinste massale bijeenkomst die we hadden trok ongever 1500 mensen, de grootste 3500. Dat aantal nam nog met ongeveer 1000 mensen toe tijdens de filmvertoning, die volgde op de evangelisatiesamenkomst. Het enthousiasme van de mensen was groot, wat bleek uit hun belangstelling, klappen en dansen en vragen over de preken op de dag na de campagne-bijeenkomst. Tweemaal organiseerden de musici een huis-aan-huis evangelisatie-actie met bemoedigende resultaten.

 

Algemene observaties

Er ligt een gevoel van wanhoop over de mensen in Kongo. Jaar na jaar verstechtert hun situatie, al 30 jaar lang. Sommigen hebben medische hulp nodig. Anderen hebben geen kleding, schoeisel, en vooral ook: geen Bijbel. Een Bijbel is een zeldzaamheid. Bovendien zijn Bijbels in Kongo extreem duur. In Kinshasa kun je geen Franse Bijbel krijgen voor minder dan 7 euro, en een Kikongo Bijbel komt op 11 dollar in de hoofdstad. Daarbuiten komen er nog enkele dollars bovenop vanwege het transport. Sommige kerken hebben maar één Bijbel per 50 volwassen leden. Zeven dollar is onbetaalbaar. De meeste mensen hebben een inkomen lager dan 5 dollar per week. Daar kun je niet van leven, ook al heb je een paar kippetjes en een stukje landbouwgrond. Het was moeilijk om op elk verzoek om hulp ‘nee’ te moeten zeggen. Ik had geen geld meer.

            De velden zijn in Kongo inderdaad ‘wit om te oogsten’. Toch is de extreme respons die ik van 10 jaar geleden ken aan het afnemen, mede door sektarisme en een verminderende kracht van de evangelische beweging. In de ‘buitengebieden’ komt nooit een kerkleider, evangelist of bijbelleraar. De mensen snakken daarnaar.

 

Pygmeeën

Terwijl wij in de provincies Kwilu en Kwango werkten, ging 500  km. verder naar het oosten Moïse (een jonge medewerker) op de fiets naar de pygmeeën, in de twee gebieden waar wij werken. Hij bracht Bijbels, medicijnen, kleding en zout naar hen toe, in afwachting van een grotere sociale aanpak van ons werk onder hen, zodra we daar geld voor kunnen vrijmaken.

 

Projecten

Een project voor sociale hulp aan de in hoogste ellende levende pygmeeën in de streken van Nkau en Boleko, midden in het tropische regenwoud, is dringend nodig: alfabetisering, kleding, economische projecten en medsche hulp; dat alles is voor hen onbereikbaar. Zelfs in de meest eenvoudige vorm komt dit project op minstens 70.000 euro.

            Een tweede project is de aanschaf van nieuwe geluidsapparatuur, mixer, generator en muziekinstrumenten voor Luswa. 6000 á 7750 euro, afhankelijk van wat we precies aanschaffen. Nu is alles te oud en gaat voortdurend stuk.

            In Kongo zal een nieuwe editie van de nazorgbrochure ‘Opbouw’ nodig zijn. We zullen proberen dat in het land zelf te laten drukken, maar wonderlijk genoeg zou het goedkoper kunnen zijn het in Nepal te laten doen (door vreemde belastingmaatregelen). Verkoop? Gezien de economisch deplorabele situatie in de gebieden waar we werken is dat vrijwel onmogelijk. We zullen de brochures gratis moeten verdelen, en ook moeten proberen voor Bijbels of Nieuwe Testamenten te zorgen. (3900 euro voor 2500 exemplaren, inclusief expeditie, maar zonder Bijbels).

 

Conclusies

Ons werk in Kongo is in de tijd van mijn afwezigheid (5 jaar) goed doorgegaan, dank zij de enorme inzet van Luswa en Richard. Nu moet het zich weer verder ontplooien, ook al verkeert het land in deplorabele omstandigheden en heerst er een zware politieke crisis. (Ik heb daar een artikel voor de pers en voor onze website over geschreven, omdat nauwelijks iemand in Nederland iets weet over wat er daar gebeurt.) Drukwerk en diverse projecten zullen veel geld vergen, hoewel, in vergelijk met de kosten van de uitzending van een zendeling is het ‘niets’. De deuren in Kongo staan wijd open!

            De auto van Luswa was deze reis van enig nut, maar er moest toch, vanwege de slechte wegen en het grote team van musici een sterkere en grotere jeep gehuurd worden. Ik merkte dat onze werkers kunstenaars zijn in het afdingen van prijzen en omzeilen van uitgaven vanwege corruptie. Voor een volgende reis is afgesproken deze met weinig werkers te doen, in de jeep van Luswa, met nadruk op onderricht en huis aan huis-evangelisatie (relatief goedkoop).

 

Bram Krol

23-08-2017